Bibliotheek
Voor het verrichten van goed onderbouwde architectuurhistorische studies is een bibliotheek onmisbaar. De kennis over de ontwikkeling in de tijd van al het gebouwde, de ligging in de directe omgeving, de opdrachtgevers, de architecten en kunstenaars, vormt hiervoor de basis. Deze kennis kan slechts gedeeltelijk door observatie ter plaatse worden opgedaan. Het is de literatuur, lokaal opgetekend door uiteenlopende auteurs en onderzoekers, die de Russische geschiedenis op ons westerlingen overdraagt en die het ons mogelijk maakt een visie op de stijlontwikkelingen te formuleren.
Gelukkig beschikt de SPAS-bibliotheek over tal van naslagwerken, die de gebouwen in hun context naast elkaar plaatsen en de student een caleidoscopisch beeld bieden. Uiteraard is kennis van de westerse architectuur essentieel om het belang van de Russische bijdrage te kunnen wegen. Van belang is ook de kennis in zake de biografische ontwikkeling van de architecten en kunstenaars, hun leerscholen, hun studiereizen, hun vorming in West-Europa of door overgekomen West-Europese leermeesters, en het milieu waarin zij werkten en elkaar beïnvloedden. Door het raadplegen van die literatuur en bestaande afbeeldingen, uit meerdere gezichtshoeken, kunnen stijlontwikkelingen worden afgelezen. Voortdurende uitbreidingen van de literatuur en naslagwerken in de SPAS-bibliotheek is noodzakelijk voor de onderbouwing van de studies die op stapel staan, of die nog geboren moeten worden.
De architectuur, vroeger en nu, vervult een rol in het tot stand brengen van de gebouwde omgeving, als een bewuste zoektocht naar contrasten, dan wel door het streven naar harmonie. Vaak leidt de drang tot het unieke, het per se vernieuwend willen zijn, tot disrespect voor het bestaande en bijgevolg tot een verbrokkelen en uiteenvallen van de stedenbouwkundige en landschappelijke samenhang. Gelukkig, de architectuur in de ware Sint-Peterburgse traditie onderscheidt zich door het principe van “eenheid in de veelheid”, als een fascinerend voorbeeld in de Europese cultuur.
timpaan Hollandse Gereformeerde Kerk (1831 – 1837), Nevskij Prospekt 20. (foto Ekaterina Borisova. 2017).